در بازار بورس سرمایه گذاری مستقیم به گونهای است که تمامی تصمیمات اعم از انتخاب سهم، خرید و فروش و ... توسط خود شخص گرفته میشود، بنابراین معاملهگر باید از دانش کافی در حوزههای تحلیل بازار بورس برخوردار باشد.
سرمایه گذار برای تحلیل بازار بورس به مهارتهایی نیاز دارد که این نوع مهارت ها به 3 دسته کلی تقسیم میشوند: تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی (فاندامنتال) و تابلوخوانی
تحلیل بنیادی در بورس چیست؟
تحلیل بنیادی یا همان تحلیل فاندامنتال به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که تغییرات ارزش سهام را در بلند مدت بررسی میکند و ابزار تصمیمگیری درست برای خرید یا فروش سهام در آینده بشمار میرود. در تحلیل بنیادین معاملهگران باید صورتهای مالی، نسبتهای مالی و مدلهای ارزشگذاری را تحلیل کنند.
در تحلیل بنیادی با آنالیز گردش پول، ترازنامهها، صورتهای درآمدی و سایر اسناد در دسترس برای تجزیه و تحلیل سلامت مالی یک شرکت انجام می گردد. بنابراین با تحلیل بنیادی اصولی به راحتی میتوان یک شرکت ضعیف را از شرکت قوی تشخیص داد و شرکتهایی را یافت که با کاهش یا افزایش ارزش واقعی سهام خود، تجارت میکنند.
یکی از مهمترین و اساسیترین کلیدهای موفقیت در بازار بورس تحلیل بنیادی است. کسی که بتواند به خوبی تحلیل بنیادی را یاد بگیرد، میتواند به راحتی وضعیت یک شرکت را تحلیل کند، بنابراین میزان قدرت و تواناییهای مدیریتی آن را تشخیص دهد و تفاوت ارزش واقعی با ارزش ذاتی را تشخیص دهد.
چه چیزهایی را باید پیش از آغاز آموزش تحلیل بنیادی یاد بگیریم؟
- مبانی حسابداری
سهام شرکتها زیر شاخهای از علم حسابداری هستند بنابراین تحلیلگر باید به مبانی حسابداری آشنا باشد.
- مبانی مدیریت مالی
سهام اساسا ارزشهای مالی هستند بنابراین در صورت آشنایی کامل با مدیریت مالی، میتوانید انواع روشهای ارزشگذاری را بشناسید و بدانید که ارزش اسمی، ارزش دفتری، ارزش انحلال، ارزش ذاتی و ارزش بازار چه تفاوتهایی با هم دارند.
- مبانی اقتصاد
بسیاری از اتفاقات بازار بورس، از فضای کلی اقتصاد تاثیر میپذیرند. چنانچه اقتصاد یک کشور دچار بحران شود، بازار بورس نیز از آن تاثیر میپذیرد و ارزش سهام بسیاری از شرکتها دچار کاهش ارزش شده و سهام برخی دیگر از شرکتها دچار افزایش میشود.
- مدیریت شرکت
تشخیص اینکه چه شرکتی از بحرانهای مالی جان سالم به در خواهد برد و چه شرکتی حتی در بهترین شرایط اقتصادی کشور نیز فقط رشد موقتی دارد و در آینده عملکرد ضعیفی خواهد داشت، به نحوه مدیریت شرکتها و تصمیمهای سرنوشتساز مدیریت مرتبط خواهد بود.
- رقابت در بازار
رقابت یک مفهوم تاثیرگذار بر دنیای بورس است و در تحلیل بنیادی نیز نقش مهمی ایفا میکند.
- شناخت صنعت
در بازار جهانی شناخت جایگاه صنایع به شما کمک میکند که تحلیل بنیادی مناسبی داشته باشید و با اطمینان خاطر روی صنایعی سرمایهگذاری کنید که در حال رشد هستند یا ضرر مالی آنها را تهدید نمیکند.
- آشنایی با ابزارها
از نرمافزارها و سایتهای مختلفی در تحلیل فاندامنتال استفاده میشود که معاملهگر باید دانش و توانایی کار با این ابزارها را داشته باشد. این ابزارها عبارتند از: اکسل و فرمولنویسی و سایت کدال و سایتهای کارگزاریها
- قوانین مالی و تجاری
یکی از اصلیترین مولفههای تاثیرگذار بر بورس و ارزش سهام قوانین مالی و تجاری در ایران هستند. سهام و اوراق بهادار برخی دیگر از شرکتها نیز تحت تاثیر یک قانون صنفی یا داخلی دچار تغییر ارزش میشوند.
مفاهیم تحلیل بنیادی
در تحلیل بنیادی بورس ایران 3 عبارت مهم وجود دارد:
1. صورتهای مالی
صورتهای مالی گزارشهایی هستند که جزییات اطلاعات مالی یک شرکت را به صورت عمومی اعلام میکند. 3 نوع از مهمترین صورتهای مالی عبارتند از:
- ترازنامه: ترازنامه ها نشانگر داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام در پایان یک دوره است. به آن صورت وضعیت مالی نیز میگویند.
- صورت سود و زیان: صورت سود و زیان نوعی از صورتهای مالی است که اطلاعاتی از قبیل درآمدها، هزینهها و سود یا زیان شرکت برای یک مدت زمان مشخص را گزارش میکند.
- صورت جریان وجوه نقد: صورت جریان وجوه نقد یک نوع از صورتهای مالیست که وضعیت و حرکت پول نقد شرکت را گزارش میدهد. این صورت مالی دارای 3 بخش اصلی است که عبارتند از:
- جریان نقدی حاصل از تامین مالی
- جریان نقدی حاصل از عملیات
- جریان نقدی حاصل از سرمایه گذاری
2. سود به ازای هر سهم (EPS: Earnings Per Share)
سود به ازای هر سهم مقدار سودی است که برای هر سهم شرکت محقق شده است یا در آینده محقق خواهد شد. چنانچه این رقم، عدد بزرگتری را به خود اختصاص دهد، سودآوری آن شرکت بیشتر بوده و نشان دهنده آن است که آن سهم از شرایط بنیادی بهتری برخوردار است.
3. نسبتهای مالی
نسبتهای مالی اعدادی هستند که از صورتهای مالی میتوان استخراج کرد. ارزیابی نقدینگی، میزان سودآوری و نرخ بازده شرکت از مهمترین کاربردهای نسبتهای مالی هستند. 4 نوع از مهمترین نسبتهای مالی عبارتند از:
- نسبت قیمت بر درآمد (P/E)
این نسبت حاصل تقسیم قیمت بر سود پیشبینی شده شرکت است که بیانگر زمان بازگشت سرمایه یا دارایی است.
- نسبت بدهی به صاحبان حقوق سهام (D/E)
این نسبت نشان میدهد که یک شرکت برای تامین مالی داراییهای خود از چه مقدار بدهی نسبت به ارزش سهام صاحبان سهام استفاده میکند. هر چقدر این نسبت عدد بالاتری را نشان دهد، بدهی شرکت بیشتر است.
حقوق صاحبان سهام / کل بدهیها = نسبت بدهی به صاحبان حقوق سهام
- نسبت جاری (نسبت سرمایه در گردش)
این نسبت میزان توانایی و قدرت شرکت در بازپرداخت بدهیها و تسویه آنها را بررسی میکند. این نسبت در واقع ارتباطی میان میزان داراییهای جاری یک شرکت با میزان بدهیهای جاری آن برقرار میکند.
بدهیهای جاری / داراییهای جاری = نسبت جاری
- مدلهای ارزشگذاری
ارزشگذاریها مبنای مفاهیم دیگری مانند رویکردهای مختلف (رویکرد تنزیلی، رویکرد نسبی، رویکرد ترازنامهای و...) نیز هستند که با فراگیری مدیریت مالی و جنبههای مختلف آن، با این مفاهیم نیز آشنا میشوید.
مزایای تحلیل بنیادی
- آشنایی با شرکتهایی با داراییهای ارزشمند، ترازنامه قوی، درآمد پایدار و ...
- مناسب برای سرمایهگذاری بلند مدت
- درک کامل و مناسب از تجارت و انواع دستهبندی سهام در گروههای صنعتی مختلف
معایب تحلیل بنیادی
- تخصصی بودن
- منحرف کردن معاملهگران به سمت شرکتهای بزرگ و غفلت از شرکتهای کوچک
- زمانگیر بودن به منظور تحلیل صورتهای مالی، نسبتهای مالی و مدلهای ارزشگذاری
- از تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی به منظور اطلاع از زمان مناسب برای ورود به سهم باید استفاده کنید.